Het DISC model – Uitgebreide beschrijving DISC gedragsstijlen (2024)

Lees alles over het DISC model en de DISC gedragsstijlen Dominant (rood), Interactief (geel), Stabiel (groen) en Consciëntieus (blauw) in deze uitgebreide beschrijving van DISC.

DISC geeft inzicht in bewuste en onbewuste voorkeuren in gedrag en communicatie. We laten allemaal een andere combinatie en intensiteit van de 4 DISC temperamenten in ons gedrag zien. Ieders DISC stijl is hiermee uniek, niemand is dus alleen maar dominant of alleen maar blauw.

DISC Profiel DISC Teambuilding DISC Training

De oorsprong van DISC – William Moulton Marston

Het DISC model is ontwikkeld door de Amerikaanse psycholoog Dr. William Moulton Marston (1893-1947). In zijn boek Emotions of Normal People beschrijft hij zijn observaties. Hierin maakte hij onderscheid tussen actief en passief gedrag,en hoe mensen hun omgeving ervaren: als vijandig of als goedgezind. Dit leidde tot een beschrijving van de vier fundamentele gedragsstijlen van DISC.

Het DISC model zoals we het nu kennen

Het moderne DISC model bestaat uit twee assen. INDIRECT tegenover DIRECT en TAAKGERICHT tegenover MENSGERICHT.

Indirect of direct

De eerste as (INDIRECT/DIRECT) geeft de snelheid en kracht aan waarmee iemand communiceert. Ben je meer indirect (introvert) dan ben je wat bedachtzamer, rustiger, prikkelgevoelig en wil je even nadenken voordat je wat zegt. Ben je meer direct (extravert) dan geef je sneller antwoord, heb je prikkels nodig en ben je verbaal, en ook qua lichaamshouding, meer aanwezig.

Taakgericht of mensgericht

De tweede as (TAAKGERICHT/MENSGERICHT) geeft aan hoe gunstig of wantrouwig iemand reageert op zijn omgeving. Ben je meer taakgericht (controlerend) dan laat je je meer leiden door feiten en argumenten, en wantrouw je de situatie enigszins totdat het tegendeel bewezen is. Ben je meer mensgericht (relaterend) dan kies je meer op gevoel en geef je eerder het vertrouwen aan anderen.

Het DISC model – 4 gedragsstijlen

Combineer je beide assen dan krijg je de 4 gedragsstijlen van het DISC model: Dominant, Interactief, Stabiel en Consciëntieus, ieder met zijn eigen kleur.

• Dominant extravert en controlerend: Hoe je omgaat met problemen en uitdagingen.
• Interactief extravert en relaterend: Hoe je omgaat met anderen (beïnvloeden van je omgeving).
• Stabiel introvert en relaterend: Hoe je omgaat met verandering en het tempo hiervan.
• Consciëntieus introvert en controlerend: Hoe je omgaat met regels, afspraken en beperkingen.

Dominant (rood) ‘recht door zee’

De D van DISC staat voor Dominant. Scoor je hier hoog op dan spreken we van een hoog D temperament. Een hoge D is goed in het beslissen en wil graag winnen. Het is een logische denker, neemt geen blad voor de mond, is resultaatgericht en wil de feiten en kernpunten weten. De D wil graag zelf zijn eigen keuzes maken en de leiding nemen. Een D verwacht hoge prestaties, van zichzelf en van anderen. Conflicten gaat de D niet uit de weg!

Wanneer de D minder goed in zijn energie zit, onder druk staat of wanneer stress een rol speelt komen de scherpe kanten van de D naar voren. Niet voor niets is de kleur vurig rood.

Sub stijlen van Dominant

• Beslisser: D (alleen hoog D)
• Avonturier: D + I
• Doorzetter: D + S
• Pionier: D + C

Interactief (geel), de ‘enthousiasteling’

De I van DISC staat voor Interactief. De hoge I is goed in het beïnvloeden van anderen en wil graag gezien en gehoord worden. Een I heeft de X-factor als het om aandacht gaat en zoekt actief de bevestiging dat hij het goed doet. De I zoekt enthousiast mensen en situaties op en denkt emotioneel. De I wil graag de grote lijnen weten en houdt niet van details en conflictsituaties. Plezier en actie staat hoog in het vaandel.

Wanneer de I minder goed in zijn energie zit, onder druk staat of wanneer stress een rol speelt komen de scherpe kanten van de I-stijl naar voren. Het stralend geel gaat dan te hard schijnen.

Sub stijlen van Interactief

• Entertainer: I (alleen hoog I)
• Inspirator: I + D
• Bemiddelaar: I + S
• Diplomaat: I + C

Stabiel (groen), de ‘helpende hand’

De S van DISC staat voor Stabiel. De hoge S wil graag kunnen uitvoeren, liefst stap voor stap. Zet de S aan een duidelijke taak en hij maakt het af. De S denkt logisch na en houdt van een persoonlijke, niet opdringerige, benadering. De S zal niet zo snel om waardering vragen, ook al heeft hij daar wel behoefte aan. De S houdt niet van plotselinge veranderingen en heeft een hekel aan conflictsituaties, De S stelt zich graag in dienst van anderen, is bescheiden, een teamplayer, en houdt van kalmte en rust.

Wanneer de S minder goed in zijn energie zit, onder druk staat of wanneer stress een rol speelt komen de scherpe kanten van S-stijl naar voren. Het zacht groen gaat dan stugger worden.

Sub stijlen van Stabiel

• Dienstverlener: S (alleen hoog S)
• Doener: S + D
• Helper: S + I
• Specialist: S + C

Consciëntieus (blauw), de ‘analyticus’

De C van DISC staat voor Consciëntieus. De hoge C is goed in het bedenken en analyseren. Een C wil informatie hebben, het proces kennen, om een keuze te kunnen maken. De Cgaat hierin behoedzaam te werk en doet dingen het liefst zelf zodat hijweet dat het aan zijn hoge standaard zal voldoen. Een C wil laten zien dat hij nauwkeurig is en zal niet snel een fout maken. Kritiek kan hij daarom minder verdragen.

Wanneer de C minder goed in zijn energie zit, onder druk staat of wanneer stress een rol speelt komen de scherpte kanten van de C-stijl naar voren. Het helder blauw wordt dan koel en koud.

Sub stijlen van Consciëntieus

• Analyticus: C (alleen hoog C)
• Strateeg: C + D
• Raadgever: C + I
• Perfectionist C + S

Niemand is alleen maar rood, geel, groen of blauw in het DISC model

Een veelgemaakte fout met DISC is een eendimensionale benadering van het model en mensen te willen labelen in alleen maar de 4 hoofdkleuren of gedragsstijlen. Niemand is alleen maar ‘rood’, ‘geel’, ‘groen’ of ‘blauw’. Dit werkt stigmatiserend.

DISC is veel complexer dan dat. Alle gedragsstijlen uit het DISC model laten we immers zien in ons gedrag. Niet alleen de hoogst scorende gedragsstijl is belangrijk, ook de gedragsstijl dat het laagst scoort zegt iets over onze voorkeuren in gedrag en communicatie. Deze combinatie en intensiteit in de score van de 4 verschillende gedragsstijlen bepaalt onze persoonlijke DISC stijl, en die is voor iedereen weer net even anders.

Hoe zie en meet je de DISC gedragsstijlen?

Je kunt iemands DISC stijl observeren door goed te kijken en luisteren naar de verbale en non-verbale communicatie. En hoewel iedereen altijd een combinatie van alle DISC gedragsstijlen laat zien in zijn of haar gedrag haal je de belangrijkste er gemakkelijk uit. Wil je hier meer over leren, lees dan het artikel effectief communiceren met de DISC gedragsstijlen.

DISC analyse

Je kunt DISC natuurlijk ook meten met een DISC analyse in de vorm van een (online) vragenlijst. Je krijgt dan een score per afzonderlijke gedragsstijl. Alle gedragsstijlen, of ze nu hoog of laag scoren, geven informatie.Een goede DISC analyse meet iemands bewust gedrag (de aanpassing aan de omgeving) én iemands onbewust (natuurlijk) gedrag.

DISC profiel

De uitslag van de analyse wordt in een DISC profiel weergegeven en uitgelegd. Dit is een rapport dat de DISC analyse, en de bijbehorende grafiek, op een begrijpelijke manier vertaalt zodat ook niet DISC experts deze kunnen lezen en interpreteren.

Ik maak zelf gebruik van het DISC profiel van Q4 Profiles.Het Q4 Persoonlijke Stijl DISC Profiel steekt met kop en schouder uit boven alle andere DISC profielen die er worden aangeboden.Het Q4 Persoonlijke Stijl DISC Profiel is een gevalideerd instrument, goed en duidelijk leesbaar, en als enige DISC profiel geoptimaliseerd naar de Nederlandse taal en culturele maatstaven.

Toepassing DISC

DISC is zowel individueel als voor teams te gebruiken. Individueel krijg je meer inzicht in persoonlijke kwaliteiten, de voorkeuren en behoeftes achter gedrag en waar mensen mogelijk energie verliezen.

Bij teams gaat het vooral over een goede mix van alle beschikbare kwaliteiten en elkaar beter leren begrijpen, weten wat de ander van jou nodig heeft, waardoor je meer op dezelfde golflengte met elkaar gaat communiceren. Hierdoor begrijp je elkaar veel beter en kom je tot een beter resultaat!Ik zet het DISC instrument met name in bij:

• Individuele en teamcoaching
• Teambuilding en teamtraining
• Communicatietrainingen
• Persoonlijk leiderschap en persoonlijke effectiviteit
• Management Development

DISC test

Wil je kennismaken met DISC? Deze online DISC testis een sterk vereenvoudigde versie van een officiële, en uitgebreidere, DISC analyse.Op een snelle en eenvoudige manier krijgt je direct inzicht in de DISC-stijl die het sterkst bij jou vertegenwoordigd is.

Patrick Schriel: DISC Expert & DISC Trainer

Als DISC expert en DISC trainer geef en verzorg ik trainingen, workshops en programma’s rond DISC in binnen en buitenland. Dit doe ik voor, of in opdracht van, grote en kleine organisaties met als doel de samenwerking en communicatie te verbeteren.Alle trainingen kunnen zowel in het Nederlands als in het Engels worden gegeven.

DISC trainingen

• Teambuilding met DISC
• DISC training– 1 dag (open inschrijving & teamtraining / in-company)
• Training effectief beïnvloeden met DISC– 2 dagen
• DISC teamtraining
• Teamdag met DISC
• Heidag en heisessie met DISC
• DISC kook-teambuilding

Overige informatie over DISC

• DISC Profiel
• DISC Test

Ook aan de slag met DISC in jouw team of organisatie?Bel: 06-10327366 of neemcontactop per e-mailom de mogelijkheden te bespreken.